Choroba zwyrodnieniowa stawów
Choroba zwyrodnieniowa stawów, czyli osteoarthritis, jest przewlekłym schorzeniem, które powoduje uporczywy ból stawów spowodowany nieprawidłowym zużyciem chrząstki stawowej i całego stawu.
Najczęściej atakowane są stawy
- kolanowe,
- biodrowe
- i kręgosłupa.
Choroba może jednak dotyczyć także innych stawów, np. barku, kostki i nadgarstka. Choroba zwyrodnieniowa palców jest również bardzo częsta, zwłaszcza u kobiet.
Choroba zwyrodnieniowa stawów dotyka 10% populacji, zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Jednak po 55 roku życia kobiety są bardziej dotknięte chorobą. Częstość występowania, wzrasta wraz z wiekiem. W wieku 70 lat większość ludzi ma chorobę zwyrodnieniową stawów w jednym lub kilku stawach.
Przyczyny zwyrodnieniowa stawów
Istnieje wiele przyczyn choroby zwyrodnieniowej stawów. Lekarz ortopeda, traumatolog Albert Chemperek wymienia poszczególne:
- Na pierwszy plan wysuwają się czynniki mechaniczne, powiązane z czynnikami genetycznymi, procesem zapalnym itp.
- Choroba zwyrodnieniowa stawów jest chorobą powodującą nieprawidłowe zwyrodnienie tkanki chrzęstnej.
- W istocie zużycie stawu z wiekiem nie powinno powodować choroby zwyrodnieniowej stawów. Jednakże, powtarzające się ruchy i powtarzające się mikrourazy stawu mogą powodować nieprawidłowe zużycie prowadzące do choroby zwyrodnieniowej stawów.
- Nadwaga i brak aktywności fizycznej to dwa inne ważne czynniki.
Co się dzieje, gdy rozwija się choroba zwyrodnieniowa stawów?
W chorobie zwyrodnieniowej stawów chrząstka stopniowo zużywa się i traci swoje pierwotne właściwości, tj. elastyczność i sprężystość. Uszkodzeniu ulega cały staw: oprócz chrząstki stawowej zmianie ulegają również więzadła, kości, mięśnie oraz płyn maziowy. Na przykład, dochodzi do utraty jakości płynu maziowego, przejrzystego, gęstego, białego jak jajko płynu, który normalnie nawilża staw. Choroba jest wynikiem zaburzenia równowagi w trwającym procesie rozpadu i odbudowy tkanki chrzęstnej. Na początku choroby nie ma żadnych oznak stanu zapalnego. Z czasem może pojawić się stan zapalny. – informuje lekarz ortopeda, ortopeda dziecięcy oraz lekarz sportowy Przemysław Bralewski.
Rodzaje choroby
- Pierwotna choroba zwyrodnieniowa stawów. Gdy osoba cierpiąca na chorobę zwyrodnieniową stawów nie ma wyraźnych predyspozycji, choroba zwyrodnieniowa stawów jest określana jako "pierwotna".
- Wtórna choroba zwyrodnieniowa stawów. Choroby, które wpływają na stawy, takie jak choroby zapalne (reumatoidalne zapalenie stawów, podagra, toczeń, itp.) i choroby metaboliczne (cukrzyca, hemochromatoza). To samo dotyczy urazów i operacji stawów. Gdy istnieje predyspozycja wynikająca z jednej lub drugiej z tych sytuacji, nazywa się to wtórną chorobą zwyrodnieniową stawów.
Objawy choroby zwyrodnieniowej stawów
Choroba zwyrodnieniowa stawów wpływa na każdą osobę w inny sposób. Stawy dotknięte chorobą oraz intensywność bólu różnią się w zależności od osoby:
- Ból w dotkniętym stawie, głównie przy poruszaniu nim (np. ból kolana przy schodzeniu po schodach);
- Tkliwość w stawie przy lekkim ucisku;
- Sztywność w stawie, szczególnie po przebudzeniu lub po okresie bezruchu. Sztywność poranna trwa krócej niż 30 minut;
- Stopniowa utrata elastyczności stawu;
- Uczucie dyskomfortu w stawie w następstwie zmian temperatury;
- Stopniowe pojawianie się małych kostnych narośli w stawie;
Osoby zagrożone
- Osoby, których stawy są w złej osi. Dotyczy to na przykład osób z koślawością lub szpotawością kolan
- Osoby z predyspozycjami dziedzicznymi.
Czynniki ryzyka
- wiek;
- otyłość;
- powtarzające się ruchy spowodowane pracą lub uprawianiem sportu, które z czasem powodują uszkodzenia stawów;
- intensywne uprawianie niektórych dyscyplin sportowych;
- urazy stawów (skręcenia, złamania, zwichnięcia);
- brak aktywności fizycznej, która obniża napięcie mięśniowe, zmniejsza ukrwienie mięśni, a tym samym prowadzi do słabego dotlenienia chrząstki;
- noszenie wysokich obcasów
